Święty Andrzej Apostoł
" O, dobry krzyżu, od dawna upragniony,
Weź mnie od ludzi
I zwróć mnie mojemu Mistrzowi."
Świętego Andrzeja, do grona swoich najbliższych uczniów i współpracowników w dziele zbawienia powołał sam Jezus: „Gdy Jezus przechodził brzegiem Jeziora Galilejskiego, ujrzał dwóch braci, Szymona, zwanego Piotrem, i brata jego Andrzeja, jak zarzucali sieć w jezioro; byli bowiem rybakami. I mówi do nich: «Pójdźcie za mną, a uczynię was rybakami ludzi». Oni zaraz zostawili sieci i poszli za Nim” (Mt 4,18; Mk 1,16).
Andrzej Apostoł był rybakiem z Betsajdy i uczniem Jana Chrzciciela. Razem z Filipem przedstawił Chrystusowi pogan pragnących Go poznać. Św. Andrzej występuje często w Ewangeliach, natomiast mniej wiemy o jego działalności po Zesłaniu Ducha Świętego.
Według tradycji głosił on Dobrą Nowinę w różnych krajach, zwłaszcza w okolicach Morza Czarnego i w Grecji. Tam też poniósł śmierć męczeńską, zawieszony na krzyżu w kształcie litery „X”. Jego relikwie w 375 roku ze czcią przeniesiono do Konstantynopola, a w 1208 r. dostały się do Amaldi we Włoszech. Jego kult, podobnie jak i innych apostołów, szybko rozwijał się w całym Kościele. Z łowcy ryb Andrzej Apostoł stał się łowcą ludzi dla Chrystusa. Jest orędownikiem zakochanych, wspomaga w sprawach matrymonialnych i wypraszaniu potomstwa.
W ikonografii św. Andrzej Apostoł przedstawiany jest jako starszy mężczyzna o gęstych, siwych włosach i krzaczastej, krótkiej brodzie. Jako apostoł nosi długi płaszcz. Czasem ukazywany jako rybak w krótkiej tunice. Powracającą sceną w sztuce religijnej jest chwila jego ukrzyżowania. Atrybutami tego Świętego są: „krzyż św. Andrzeja” w kształcie litery X, księga, ryba, sieć.
Jest patronem prawosławia, Słowian, archidiecezji warmińskiej, Austrii, Bułgarii, Burgundii, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Niemiec, Rosji, Sycylii, Szkocji, małżeństw, rybaków, rycerzy, rzeźników i żeglarzy.